فشار قبرمنظور از قبر، قبر ظاهری افراد نیست؛ زیرا در مکانی که میت دفن می‌شود هیچ تغییری ایجاد نمی‌شود، علاوه بر این که عده‌ای به گونه‌ای می‌میرند که جسد آنان از بین می‌رود و یا هرگز دفن نمی‌شوند تا آن که بدن شان از بین برود. عوامل متعددی که سبب از بین رفتن فشار قبر می‌شود در روایات بر شمرده شده است که از آن جمله می‌توان به مداومت بر قرائت برخی از سوره‌های قرآن؛ مانند سوره زخرف و سوره یاسین اشاره کرد. همچنین چهار بار انجام حج و زیارت امام حسین (علیه‌السّلام) نیز سبب از بین رفتن فشار قبر می‌شود. ۱ - توضیحی در باره فشار قبرفشار قبر یکی از حقایقی است که مؤمنان به آن اعتقاد دارند. منظور از قبر، قبر ظاهری افراد نیست؛ زیرا در مکانی که میت دفن می‌شود هیچ تغییری ایجاد نمی‌شود، علاوه بر این که عده‌ای به گونه‌ای می‌میرند که جسد آنان از بین می‌رود و یا هرگز دفن نمی‌شوند تا آن که بدن شان از بین می‌رود. در روایتی از امام صادق (علیه‌السّلام) از حال شخصی پرسیده می‌شود که بعد از کشته شدن همچنان بدنش بر "دار" باقی است، آیا چنین شخصی عذاب قبر دارد؟ حضرت فرمود: بله. بنابراین فشار قبر برای هر نوع مردنی قابل تصور است. در مورد فشار قبر، برخی از اعمال است که باعث فشار قبر می‌شود و برخی از اعمال است که فشار قبر را از بین می‌برد، که به هر دو مورد اشاره می‌شود. ۲ - عوامل ایجاد فشار قبردر روایات وارد شده است که بیشترین علتی که انسان به عذاب قبر مبتلا می‌شود؛ به دلیل سخن‌چینی و بدخلقی و بی مبالاتی به نجاست بول (ادرار) است. [۲]
صدوق، محمد بن علی، اعتقادات (ترجمه حسنی)، ص۶۹، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۷۱ش.
در روایت دیگر از رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) نقل شده است: «عذاب قبر به سزای سخن چینی، غیبت و دروغ است». [۳]
مجلسی، محمد باقر، ترجمه جلد شانزدهم بحار الانوار (ترجمه محمد باقر کمره‌ای)، ج۲، ص۱۶۲، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۶۴ش.
۳ - عوامل از بین رفتن فشار قبر۱. امام صادق (علیه‌السّلام): هر چیزی قلبی دارد و قلب قرآن سوره یاسین است. کسی که آن را قرائت کند از فشار قبر ایمن خواهد بود، و... [۴]
صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال (ترجمه بندرریگی)، ص۲۲۳، انتشارات اخلاق، قم، ۱۳۷۹ش.
۲. امام باقر (علیه‌السّلام): کسی که بر تلاوت سوره زخرف مداومت نماید، خداوند در قبر، او را از حشرات و حیوانات سمی زمین و فشار قبر ایمن می‌نماید تا زمانی که در پیشگاه خداوند حاضر شود. [۵]
صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال (ترجمه بندرریگی)، ص۲۴۳، انتشارات اخلاق، قم، ۱۳۷۹ش.
۳. امام صادق (علیه‌السّلام): کسی که بین ظهر پنج‌شنبه تا ظهر جمعه از دنیا برود، خداوند او را از فشار قبر ایمن می‌گرداند. [۶]
صدوق، محمد بن علی، ثواب الاعمال (ترجمه بندرریگی)، ص۴۱۹، انتشارات اخلاق، قم، ۱۳۷۹ش.
۴. منصور بن حازم گوید: از امام صادق (علیه‌السّلام) پرسیدم پاداش کسی که چهار بار حج بجا آورده چیست؟ فرمود: ای منصور کسی که چهار بار حج بجای آورد هرگز فشار قبر نبیند. ۵. امیرالمؤمنین (علیه‌السّلام) فرمودند: کسی که در هر جمعه سوره نساء را بخواند از فشار قبر ایمن خواهد بود. [۸]
صدوق، محمد بن علی، من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص۲۲۳، انتشارات جامعه مدرسین، قم، ۱۴۱۳ق.
۶. امام باقر (علیه‌السّلام) در ضمن بیان اثرات زیارت امام حسین (علیه‌السّلام) می‌فرمایند: زیارت امام حسین باعث ایمن بودن زائر از عذاب قبر می‌شود. ۷. پیامبر اسلام (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: سه طایفه از زن‌ها هستند که عذاب قبر از آنها برداشته شود و با حضرت فاطمه دختر حضرت محمّد (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) محشور می‌شوند؛ زنی که بر غیرت شوهرش صبر کند، زنی که با شوهر بد اخلاق بسازد و زنی که مهریه‌اش را ببخشد. [۱۱]
دیلمی، حسن بن ابی الحسن، ارشاد القلوب (ترجمه رضایی)، ج۱، ص۴۱۳، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۷۷ش.
۸. از رسول خدا روایت شده است که صدقه دادن مؤمن از او آفت‌های دنیا و عذاب قبر و عذاب روز قیامت را برطرف می‌کند. [۱۲]
دیلمی، حسن بن ابی الحسن، ارشاد القلوب (ترجمه رضایی)، ج۱، ص۴۴۴، انتشارات اسلامیه، تهران، ۱۳۷۷ش.
۴ - فشار قبر کفاره گناهاندر پایان یادآور می‌شویم که اگر چه عذاب قبر بسیار رنج آور و سخت است، ولی همین فشار و عذاب قبر، کفاره گناه مؤمنان است تا در قیامت و هنگام رسیدگی به اعمال، از گناهان آنان کاسته شده باشد. در روایات متعددی به این حقیقت اشاره شده است؛ سکونی از امام صادق (علیه‌السّلام) و ایشان از پدرش و از پدرانش، از امیر مؤمنان (علیه‌السّلام) نقل کرده است که رسول خدا (صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم) فرمود: فشار قبر برای مؤمن کفّاره نعمت‌هایی است که تباه کرده است. [۱۳]
ثواب الاعمال، (ترجمه بندرریگی)، ص۴۲۵.
۵ - پانویس
۶ - منبعپایگاه اسلام کوئیست، برگرفته از مقاله «فشار قبر»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۱۲/۱۴. |